Người lao động

Người lao động tự do chật vật mưu sinh mùa dịch bệnh

Nguyễn Nga
Tác giả: Nguyễn Nga
Những gánh hàng rong, những tờ vé số, xe hàng ăn di động ngày ngày vẫn ngược xuôi trên đường phố. Tại TP HCM, vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày, người ta vẫn thấy người lao động tự do mưu sinh. Dù mưa hay nắng, ngày hay đêm, dịch bệnh hiện hữu thì họ vẫn phải kiếm sống.
Dịch bệnh Covid-19 kéo dài đe dọa nghiêm trọng đến việc làm của người lao động Công nhân mong muốn được tham gia thể dục thể thao tích cực hơn Đức sẽ hỗ trợ công nhân ngành Dệt may của Việt Nam gặp khó khăn do Covid-19
1827 z2070896693919 29476a82efaacd913a0fbbcaecb6ebe5
Gánh hàng rong trên đường Phạm Ngọc Thạch gần Nhà thờ Đức Bà (quận 1, TP HCM). Ảnh N. Nga

Thời tiết TP HCM khắc nghiệt, nắng nóng liên miên, nhưng những người lao động đội cả nắng mưa để mưu sinh. Số lượng lao động tự do trên địa bàn thành phố là rất lớn, bao gồm những gánh hàng rong bán bánh tráng, bán đồ ăn vặt, chiếc xe đồ ăn di động và ngay cả những cô chú lượm ve chai, bán vé số. Ngày ngày họ tỏa ra nhiều con đường, khắp các hẻm nhỏ, khu phố để kiếm sống.

Nhưng điều ít ai để ý rằng họ là đối tượng lao động rất dễ bị tổn thương, đặc biệt trong mùa dịch này. Điều đầu tiên là thu nhập của họ thấp hơn nhiều so với lao động chính thức. Theo tính toán bình quân mỗi tháng, thu nhập của họ chỉ bằng một nửa của lao động chính thức. Lao động phi chính thức (lao động tự do) là đối tượng dễ bị tổn thương, đặc biệt khi có sự thay đổi về chính sách.

1817 z2070896555156 9430df3e4239b46ebd65c613cb5816f9
Nơi bán đồ ăn vặt gần Hồ Con Rùa (quận 3, TP HCM). Ảnh N. Nga

Theo báo cáo của Tổng cục Thống kê, số lao động phi chính thức có việc làm ở Việt Nam tính đến hết quý II/2020 là 19,5 triệu người. Số liệu này đã giảm 516.000 người so với quý trước và giảm 634.000 người so với cùng kỳ năm trước. Đây là nhóm lao động dễ bị tổn thương trong thị trường lao động khi nền kinh tế chịu ảnh hưởng của các cú sốc. Không chỉ thu nhập bấp bênh, điều kiện làm việc nghèo nàn, họ còn khó có thể tiếp cận các chính sách an sinh xã hội.

Gần 21 giờ trên đường Phạm Ngọc Thạch (quận 1, TP HCM), gần Hồ Con Rùa và Nhà thờ Đức Bà, nhiều cô chú bán hàng rong, xe đẩy đồ ăn, vẫn chưa thu dọn đồ về nhà. Có những gánh hàng rong rất đông khách, nhưng cũng có gánh hàng vắng teo, người bán hàng ngồi buồn bã.

1833 z2070896897519 8ae834890fb012eebe3e07fde15fa812
Gánh hàng bánh tráng ở gần Hồ Con Rùa được nhiều khách lui tới. Ảnh N. Nga

Những tiệm ăn di động tại Hồ Con Rùa cũng không còn đông khách như trước, khách vắng hoe, người bán hàng ngao ngán. Dịch bệnh đã làm thay đổi hoàn toàn thời gian, cách thức mưu sinh và giảm đi thu nhập đáng kể của người lao động tự do.

Cô Ba (47 tuổi, quê An Giang), bán bánh tráng mưu sinh bằng nghề này đã gần 2 chục năm nay, lắc đầu khi tôi hỏi mùa dịch “kiếm ăn” có ổn không. Cô Ba kể, trước đây khi chưa có dịch, gánh hàng của cô 'đắt như tôm tươi', lúc nào cũng đông nghẹt người đến mua. Nhưng suốt từ mùa dịch đến nay giảm hẳn, ngày ngày bán đến khuya cô mới chắt góp được gần 200.000 đồng. Nếu cuối tuần thì may ra có nhiều hơn. Nhưng đổi lại, đôi chân cô mỏi nhừ vì đi nhiều.

5728 a8f0c0131fd3e28dbbc2
Nhiều lao động tự do mưu sinh trên chiếc xe đồ ăn di động ngày mưa tại đường Nguyễn Trãi, quận 5. Ảnh N. Nga

“Mỗi người một nghề để kiếm sống con ạ. Mình còn sức khỏe thì mình mần nhiêu đó. Đi bán hàng như này mình chủ động thời gian, tự do, khỏe mạnh thì đi mà ốm đau thì nghỉ, không bị gò bó. Nhưng đổi lại mình không có lương, tiền kiếm được cũng không ổn định. Già rồi, cũng không biết làm gì nữa”, cô Ba tâm sự.

Chú Nguyễn Trọng Đức (51 tuổi) cùng vợ bán hủ tiếu trên đường Phan Đình Phùng (Phú Nhuận, TP HCM) cho biết, dịch bệnh khiến cho công việc bán hàng của gia đình chú điêu đứng. Đợt dịch đầu tiên, giãn cách xã hội, không mở hàng quán, gần 2 tháng trời nhà chú lâm vào cảnh không có thu nhập. Chú đã từng đi nhận gạo, nhận thực phẩm được hỗ trợ của thành phố để gia đình có đồ ăn.

5721 47e791f54e35b36bea24
Xe đồ ăn di động trên đường Nguyễn Trãi, quận 5. Ảnh N. Nga

“Quê tôi ở miền Trung, dịch bệnh đâu có về được, con cái cũng học hành trong này. Tiền trong nhà có được đều để dành cho con ăn học và trang trải cuộc sống. Dịch bệnh kéo dài khiến cho vợ chồng tôi buôn bán ế ẩm, khách hàng đến ăn giảm đáng kể. Chưa nói đến là ngày càng nhiều người đi bán đồ ăn dạo nữa, cạnh tranh nhau cũng ghê lắm. Tiền kiếm được mấy tháng nay cũng giảm nhiều so với trước”, chú Đức nói.

Thiết nghĩ, đối tượng lao động tự do, phi chính thức, gặp rất nhiều rủi ro khi làm việc. Hơn nữa, do khó tiếp cận an sinh xã hội, họ cần có chỗ dựa để đảm bảo quyền lợi cũng như an toàn khi kiếm sống.

Covid-19: Cập nhật thông tin mới nhất ngày 11/9 Covid-19: Cập nhật thông tin mới nhất ngày 11/9

Cập nhật thông tin Covid-19 lúc 7h sáng ngày 11/9, tổng số người nhiễm trên toàn cầu là hơn 28,3 triệu, hơn 913 nghìn người ...

Cạn hẹp Cạn hẹp

“Bác không bằng lòng gọi trận đánh chết nhiều người là “đánh đẹp” - Con xoá chữ “đẹp” đi như xoá sự cạn hẹp trong ...

"Trai quê né ra, đừng mơ mộng làm người yêu em"

Phần lớn nam nữ công nhân trẻ chọn người yêu, kết hôn với những tiêu chí thực tế, phù hợp. Nhưng một số bạn ...

Tin mới hơn

“Thay” tư duy - “đổi” vận mệnh

“Thay” tư duy - “đổi” vận mệnh

Trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, bản thân người lao động phải tái định vị chính mình, từ tư duy “làm để được trả lương” sang “làm để đóng góp, làm để phát triển”. Chỉ khi người lao động coi mỗi công việc là một trải nghiệm học tập, một cơ hội rèn luyện kỹ năng và phát triển bản thân, họ mới thực sự trở thành nhân tố không thể thiếu trong chuỗi giá trị, trong chiến lược phát triển bền vững của doanh nghiệp.
Bất cập chính sách khi sắp xếp lại tổ chức bộ máy ở vùng đặc biệt khó khăn

Bất cập chính sách khi sắp xếp lại tổ chức bộ máy ở vùng đặc biệt khó khăn

Trong quá trình thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy hệ thống chính trị, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và lực lượng vũ trang. Tuy nhiên, vẫn còn những bất cập, đặc biệt đối với người có từ 15 năm công tác trở lên tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, khiến họ chịu thiệt thòi so với người làm việc ở các vùng khác.
Nghị quyết 57: Cởi trói pháp lý, mở đường sáng tạo

Nghị quyết 57: Cởi trói pháp lý, mở đường sáng tạo

Khi pháp luật thôi là rào cản, mà trở thành điểm tựa, người công nhân sẽ không còn là người “thi hành ý tưởng” mà có thể là người “khởi xướng đổi mới”. Chính sách pháp lý ấy, nếu được thực thi đúng đắn sẽ đưa tầng lớp lao động bước vào vai trò trung tâm của cuộc cách mạng đổi mới quốc gia.

Tin tức khác

Biến phế phẩm thành “vàng” – sáng kiến của người cán bộ yêu nghề

Biến phế phẩm thành “vàng” – sáng kiến của người cán bộ yêu nghề

Ở nơi mùi hóa chất hòa vào tiếng máy móc ầm ầm vận hành mỗi ngày, có một người đàn ông lặng lẽ dành cả tâm huyết của mình để biến điều không thể thành có thể. Đó là anh Nguyễn Thanh Lâm (SN 1976) – cán bộ kỹ thuật phụ trách An toàn lao động, đồng thời là Chủ tịch Công đoàn Công ty cổ phần TICO TP. HCM – một người lao động tận tụy, đam mê nghề đến mức luôn “nghĩ về nhà máy” ngay cả sau giờ làm việc…
Nghị quyết 57: “Cánh cửa vàng” mở ra kỷ nguyên mới cho công nhân Việt Nam

Nghị quyết 57: “Cánh cửa vàng” mở ra kỷ nguyên mới cho công nhân Việt Nam

Việc Chính phủ được đề nghị phân bổ tối thiểu 3% ngân sách nhà nước cho khoa học – công nghệ và nâng dần lên 2% GDP, là bước chuyển từ “lời nói” thành “hành động”. Đây là tín hiệu cho thấy, Nhà nước đang xác lập một ưu tiên quốc gia mới và ưu tiên ấy không chỉ dành cho các viện nghiên cứu, phòng thí nghiệm cao cấp mà còn dành cho công nhân, kỹ sư, người lao động nơi xưởng máy, công trình, đồng ruộng.
“Gieo hạt” tri thức, “gặt mùa” đổi thay

“Gieo hạt” tri thức, “gặt mùa” đổi thay

Từ ruộng đồng đến nhà máy, từ làng quê đến khu công nghiệp, hàng triệu công nhân và người lao động Việt Nam đang từng ngày nỗ lực vươn lên bằng chính sức mình.
Nghị quyết 57: Người lao động có cơ hội “thăng hoa” cùng thời đại số

Nghị quyết 57: Người lao động có cơ hội “thăng hoa” cùng thời đại số

Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị được Tổng Bí thư Tô Lâm ví như một “Khoán 10” trong lĩnh vực khoa học, công nghệ cho thấy khát vọng bứt phá mà còn khơi dậy tinh thần đổi mới và vai trò trung tâm của lực lượng lao động.
“Kênh ba bên” - mô hình đối thoại cần thiết trong nền kinh tế thị trường

“Kênh ba bên” - mô hình đối thoại cần thiết trong nền kinh tế thị trường

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế và chuyển đổi số mạnh mẽ, việc xây dựng mối quan hệ lao động hài hòa không chỉ là vấn đề đạo đức mà còn là yếu tố sống còn của doanh nghiệp.
Người "thắp lửa" tự động hóa nơi nhà máy

Người "thắp lửa" tự động hóa nơi nhà máy

Trong phân xưởng sản xuất hiện đại tại Nhà máy Unilever – Củ Chi, TP. HCM, nơi dây chuyền máy móc hoạt động không ngơi nghỉ, có một người đàn ông luôn âm thầm đi bên cạnh từng cải tiến. Đó là anh Trần Tiến Đạt (SN 1994) – Trưởng nhóm Bảo trì & Dự án tự động hóa thông minh phân xưởng PBC.
Xem thêm