Lương, vật giá hay cuộc đua không cân sức giữa rùa và thỏ
Lương công nhân Việt Nam còn thấp, trong khi vật giá liên tục leo thang. Làm thế nào để người công nhân có mức lương đủ sống và có tích lũy?
 |
| Lương công nhân và giá cả là cuộc đua bất tận giữa rùa và thỏ. Ảnh minh họa của thoibaotaichinhvietnam.vn |
Tuần qua, giá vàng trong nước và thế giới liên tục tăng; ngày 18/5 đạt đỉnh 49,15 triệu đồng/lượng, được coi là kỷ lục trong 8 năm trở lại đây. Ngày 19/5, giá vàng có giảm chút ít, song giá bán ra vẫn ở mức trên 49 triệu đồng/lượng.
Người ta lý giải, giá vàng tăng do dịch Covid-19 đang hoành hành dữ dội trên thế giới, trong khi giá dầu vẫn ở mức thấp. Tình hình chính trị, kinh tế thế giới phức tạp, nhất là quan hệ Mỹ - Trung còn tiềm ẩn nhiều yếu tố bất ổn. Nhà đầu tư, người dân tìm đến vàng như một tài sản sinh lời hoặc để dành an toàn.
Nhưng, công nhân thì liên quan gì đến giá vàng; bao nhiêu người công nhân có ý định “lướt sóng” sàn vàng hoặc mua vàng để bảo toàn tài sản? Câu trả lời là không mấy liên quan nếu nhìn trực tiếp; ngược lại, sẽ liên quan mật thiết nếu chúng ta hiểu vàng - tiền - hàng là một.
Một viên chức ngành văn hóa nói với tôi: “Ra trường, tôi đi làm, được xếp lương khởi điểm trình độ đại học tròm trèm một chỉ vàng. Gần hai mươi năm sau, qua nhiều lần tăng lương, lương của tôi hiện vẫn tương đương… một chỉ vàng!”.
 |
| Dệt may là ngành sản xuất thâm dụng lao động, giải quyết việc làm cho hàng triệu người nhưng giá trị gia tăng chưa cao. Ảnh tuyencongnhan.vn |
Từ khi đổi mới, quy mô nền kinh tế nước ta tăng trưởng khoảng 50 lần. Đời sống người dân cũng tăng lên nhiều lần. Nhưng lương của người công nhân vẫn như chú rùa hụt hơi trong cuộc đua với "vật giá thỏ". Tổ chức Công đoàn đã quyết liệt đấu tranh với giới chủ trong lộ trình tăng lương, để mức lương của người công nhân không chỉ “tiệm cận” mà thực sự phải bảo đảm đủ sống, tiến tới có tích lũy.
Song, giá thịt lợn ngoài chợ vẫn rất cao, dù Chính phủ, các bộ, ngành đã cương quyết đưa giá thịt lợn về đúng giá thành của nó. Giá thịt lợn - loại thực phẩm chủ lực tăng - thì giá gà, vịt, cá và các sản phẩm tương tự cũng “té nước theo mưa”. Chỉ một trận mưa đá, bão lũ thì rau củ quả cũng “nhân tiện” có lý do đẩy giá bán lên. Chiếc ví mỏng của các chị công nhân vẫn vơi dần mỗi buổi chiều đi chợ.
Còn một lý do nữa.
Lương của người công nhân Việt Nam thấp vì trình độ tay nghề của họ chưa cao. Trình độ công nghệ của Việt Nam còn thấp. Việt Nam mới phát triển mạnh những ngành nghề thâm dụng lao động, sản phẩm làm ra ít có hàm lượng chất xám, khoa học; giá trị gia tăng thấp. Theo một nghiên cứu, năm 2019, năng suất lao động của Singapore gấp Việt Nam 13,7 lần; Malayxia gấp 5,3 lần; Thái Lan gấp 2,7 lần và Indonesia gấp 2,2 lần. Trong khi những ngành thâm dụng lao động lại phụ thuộc nặng nề vào nguồn nguyên liệu ngoại nhập. Chỉ một cơn “hắt hơi, sổ mũi” ở các quốc gia có nguồn nguyên liệu này thì sản xuất ở trong nước lập tức lao đao.
 |
| Giá thịt lợn hiện vẫn ở mức rất cao. Người công nhân phải đắn đo mỗi lần đi chợ. Ảnh dantri.com.vn |
Để “chú rùa” lương có thể đuổi kịp và vượt lên "vật giá thỏ" như câu chuyện ngụ ngôn kia, phải có một tư duy đổi mới mạnh mẽ, một quyết tâm thay đổi công nghệ, cơ cấu lại sản xuất - mà hậu đại dịch Covid-19 đã vô tình mang lại. Dứt khoát đoạn tuyệt với “lợi thế công nhân giá rẻ”, bắt nhịp với cách mạng công nghiệp 4.0. Người công nhân cũng phải học lại, tự đào tạo lại, nâng cao trình độ, kỹ năng nghề nghiệp để làm chủ công nghệ mới.
Có như thế, đường đua tưởng bất tận mới rút ngắn lại.
Liên quan
Tin mới hơn
“Thay” tư duy - “đổi” vận mệnh
Trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, bản thân người lao động phải tái định vị chính mình, từ tư duy “làm để được trả lương” sang “làm để đóng góp, làm để phát triển”. Chỉ khi người lao động coi mỗi công việc là một trải nghiệm học tập, một cơ hội rèn luyện kỹ năng và phát triển bản thân, họ mới thực sự trở thành nhân tố không thể thiếu trong chuỗi giá trị, trong chiến lược phát triển bền vững của doanh nghiệp.
Bất cập chính sách khi sắp xếp lại tổ chức bộ máy ở vùng đặc biệt khó khăn
Trong quá trình thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy hệ thống chính trị, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và lực lượng vũ trang. Tuy nhiên, vẫn còn những bất cập, đặc biệt đối với người có từ 15 năm công tác trở lên tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, khiến họ chịu thiệt thòi so với người làm việc ở các vùng khác.
Nghị quyết 57: Cởi trói pháp lý, mở đường sáng tạo
Khi pháp luật thôi là rào cản, mà trở thành điểm tựa, người công nhân sẽ không còn là người “thi hành ý tưởng” mà có thể là người “khởi xướng đổi mới”. Chính sách pháp lý ấy, nếu được thực thi đúng đắn sẽ đưa tầng lớp lao động bước vào vai trò trung tâm của cuộc cách mạng đổi mới quốc gia.
Tin tức khác
Biến phế phẩm thành “vàng” – sáng kiến của người cán bộ yêu nghề
Ở nơi mùi hóa chất hòa vào tiếng máy móc ầm ầm vận hành mỗi ngày, có một người đàn ông lặng lẽ dành cả tâm huyết của mình để biến điều không thể thành có thể. Đó là anh Nguyễn Thanh Lâm (SN 1976) – cán bộ kỹ thuật phụ trách An toàn lao động, đồng thời là Chủ tịch Công đoàn Công ty cổ phần TICO TP. HCM – một người lao động tận tụy, đam mê nghề đến mức luôn “nghĩ về nhà máy” ngay cả sau giờ làm việc…
Nghị quyết 57: “Cánh cửa vàng” mở ra kỷ nguyên mới cho công nhân Việt Nam
Việc Chính phủ được đề nghị phân bổ tối thiểu 3% ngân sách nhà nước cho khoa học – công nghệ và nâng dần lên 2% GDP, là bước chuyển từ “lời nói” thành “hành động”. Đây là tín hiệu cho thấy, Nhà nước đang xác lập một ưu tiên quốc gia mới và ưu tiên ấy không chỉ dành cho các viện nghiên cứu, phòng thí nghiệm cao cấp mà còn dành cho công nhân, kỹ sư, người lao động nơi xưởng máy, công trình, đồng ruộng.
“Gieo hạt” tri thức, “gặt mùa” đổi thay
Từ ruộng đồng đến nhà máy, từ làng quê đến khu công nghiệp, hàng triệu công nhân và người lao động Việt Nam đang từng ngày nỗ lực vươn lên bằng chính sức mình.
Nghị quyết 57: Người lao động có cơ hội “thăng hoa” cùng thời đại số
Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị được Tổng Bí thư Tô Lâm ví như một “Khoán 10” trong lĩnh vực khoa học, công nghệ cho thấy khát vọng bứt phá mà còn khơi dậy tinh thần đổi mới và vai trò trung tâm của lực lượng lao động.
“Kênh ba bên” - mô hình đối thoại cần thiết trong nền kinh tế thị trường
Trong bối cảnh hội nhập quốc tế và chuyển đổi số mạnh mẽ, việc xây dựng mối quan hệ lao động hài hòa không chỉ là vấn đề đạo đức mà còn là yếu tố sống còn của doanh nghiệp.
Người "thắp lửa" tự động hóa nơi nhà máy
Trong phân xưởng sản xuất hiện đại tại Nhà máy Unilever – Củ Chi, TP. HCM, nơi dây chuyền máy móc hoạt động không ngơi nghỉ, có một người đàn ông luôn âm thầm đi bên cạnh từng cải tiến. Đó là anh Trần Tiến Đạt (SN 1994) – Trưởng nhóm Bảo trì & Dự án tự động hóa thông minh phân xưởng PBC.