Nghề báo và trí tuệ nhân tạo
Trí tuệ nhân tạo (AI) đang đảm trách vai trò của nhiều khâu trong chuỗi sản xuất của các ngành nghề. Báo chí cũng không ngoại lệ.
 |
| AI không thể thay thế nhà báo. Ảnh: Blog ONE |
Tôi làm việc ở một trang tin nước ngoài tại Việt Nam hơn 3 năm nay. Trang tin thuộc một tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới. Suốt 2 năm trước, tôi chứng kiến từ ý tưởng tưởng chừng điên rồ là đưa trí tuệ nhân tạo đảm trách một phần công việc của trang và tiến tới toàn bộ. Tôi và đồng nghiệp lúc ấy cũng coi đấy như một thử nghiệm như bao thử nghiệm cải tiến kỹ thuật mà các kỹ sư công nghệ áp dụng vào công việc của mình.
Nhưng đó là một dự án tham vọng. Chúng tôi chứng kiến công việc mình ít dần đi và khác dần đi qua từng tháng. Sau một năm, nhiều nhân sự trong vùng đã không còn được gia hạn hợp đồng. Công ty không giải thích rằng máy thay thế công việc của chúng tôi nhưng nhìn khối lượng công việc giảm dần và vai trò của máy tăng dần, chúng tôi hiểu, đằng sau nó là cái gì.
Những biên tập viên như chúng tôi làm những công việc có tính lặp lại: lựa chọn tin tức đã được mua từ các đầu báo, biên tập lại title, ảnh bìa, rồi lựa chọn vị trí sắp xếp lên trang tin sao cho tối ưu hóa tài nguyên chúng tôi có. AI đã ghi nhớ hành vi của chúng tôi và thực hành nó. Lúc đầu, chúng tôi lựa tin cho toàn trang. Dần dần, chúng tôi chỉ còn độ dăm vị trí quan trọng ở trang chủ. Còn các mục dưới, máy móc đảm trách. Nếu máy sai ở đâu, chúng tôi điều chỉnh thông số ở đó.
Công việc biên tập viên báo chí của chúng tôi không còn đơn giản là biên tập tin bài nữa, phần nào chúng tôi phải điều chỉnh cả những dòng code hoặc “huấn luyện” máy những thói quen đọc của độc giả. Cứ thế, AI tiến bộ từng ngày.
Nghề báo có nhiều vị trí, nhiều công đoạn. Và biên tập tin tức chỉ là một trong số các vị trí cần sự chuẩn xác và có tính lặp lại. Tôi đã từng tham gia một dự án xây dựng “máy viết báo”. Chúng tôi bắt đầu bằng những bài góc nhìn, bình luận như tôi đang chia sẻ ở đây. Dự án như một cuộc thử nghiệm nhỏ của vài nhà báo với cậu bạn IT.
Kết quả sau mấy tháng chúng tôi thu được: nếu nhập một trăm bài viết của một cây viết, máy sẽ phân tích cấu trúc từ vựng, cấu trúc đoạn, cấu trúc bài, sự phân bổ các ý để dựng lại một bài có giọng văn na ná. Nhiều chỗ, máy lấy thông tin số liệu còn chuẩn hơn, đầy đủ và thuyết phục hơn cả người làm.
Tất nhiên, giọng văn của máy vẫn có những lỗi có phần ngớ ngẩn của học sinh cấp 2. Nhưng nếu có thời gian và tiềm lực để nhập liệu, sửa lỗi đủ nhiều để máy “học”, câu chuyện sẽ rất khác. Cũng vì hình dung được tính nghiêm trọng ấy, chúng tôi tạm dừng dự án và coi như cuộc thử nghiệm kết thúc.
Cuộc chơi báo chí giữa người và máy là câu chuyện rất dài. Những công việc như phân tích chứng khoán, giá vàng, giá tiền điện tử nhiều tờ báo quốc tế đã thay bằng máy. Những phát thanh viên robot cũng xuất hiện ở nhiều nơi.
Nhưng làm báo kỷ nguyên số đang gặp rất nhiều thách thức cũng như cơ hội. AI “cướp việc” của nhiều đồng nghiệp của tôi, song họ lại chuyển sang những công ty khác như đào tạo AI, xử lý tìn nguồn cho AI…. Và tất nhiên, công việc này có tính ổn định cao hơn, mức thu nhập cao hơn. Vì, AI không bao giờ hoàn thiện bởi tin tức và xu hướng đọc thay đổi mỗi ngày.
Đồng thời, dù máy móc có cải tiến tới đâu, có một việc mà máy không thể thay người. Đó là tới hiện trường lấy tin. Tin hiện trường là “đầu vào” là “nhiên liệu” cho cả hệ thống thông tin đồ sộ mà máy móc hoạt động. Và đấy chính là một trong những vai trò lớn nhất, nguyên thủy nhất của người làm báo.
Máy móc với chuỗi vận hành khủng khiếp để xử lý và phân phối thông tin suy cho cùng sẽ luôn ở vị thế cộng sinh, hỗ trợ báo chí hơn là cạnh tranh trực diện.
AI có thể thay thế nhiều vị trí của những người “đút chân gầm bàn làm báo” song nó không bao giờ thay thế được những phóng viên xông pha, dấn thân nơi tuyến đầu thông tin.
| Nếu bạn đồng tình với góc nhìn trong bài viết thì có thể mời tác giả Mỹ Anh một "ly cà phê" thông qua Ví MoMo bằng cách ấn vào nút “Buy me a coffee” ở bên dưới hoặc quét mã QR. Để đăng ký và sử dụng Ví MoMo, xem chi tiết hướng dẫn tại đây. "Buy me a coffee"
Hoặc bạn cũng có thể tặng "ly cà phê" cho tác giả Mỹ Anh bằng cách chuyển khoản trực tiếp vào tài khoản của Tạp chí Lao động và Công đoàn, số tài khoản: 118000001631, Ngân hàng Vietinbank chi nhánh Hà Nội. Lưu ý, trước khi chuyển tiền, bạn đọc vui lòng gõ nội dung: "Tặng cà phê cho tác giả Mỹ Anh".
|
 Tạp chí và “quyền năng” của sáng tạo Một số người đã sai khi dự đoán cái chết của tạp chí, giống như cách họ dự đoán cái chết của radio sau khi ... |
 Báo chí qua góc nhìn doanh nhân: Người bạn đồng hành của doanh nghiệp Công ty Cổ phần Tập đoàn Minh Dương có trụ sở chính tại xã Minh Khai, huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội. Ông Nguyễn ... |
 Nhà báo Hồ Chí Minh Hầu hết các nhà cách mạng ở buổi đầu sự nghiệp đều sử dụng báo chí như một vũ khí sắc bén trong hoạt động ... |
 Tạp chí Lao động và Công đoàn đón nhận nhiều tình cảm, sự tin yêu nhân dịp 21/6! Nhân dịp kỷ niệm 97 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 – 21/6/2022), Tạp chí Lao động và Công đoàn – cơ ... |
Liên quan
Kinh tế - Chính sách
Cổ phiếu VFS sau ngày đầu hứng khởi
Sau phiên đầu tràn đầy hứng khởi trên sàn Nasdaq, cổ phiếu VinFast (VFS) quay đầu giảm gần 19% trong ngày 16/8, giá trị công ty xuống dưới 70 tỷ đô so với 85 tỷ của ngày đầu tiên. Chuyện trên bình thường và chẳng có gì lạ trên thị trường chứng khoán quốc tế nhưng phần nào giúp chúng ta hiểu rằng sân chơi ấy không dễ chịu như nhiều người tưởng trong lúc phấn khích.
Giữ quận Hoàn Kiếm và tinh thần của Hà Nội
Bí thư Hà Nội Đinh Tiến Dũng vừa chia sẻ quan điểm về việc sắp xếp các đơn vị hành chính. Theo đó, tinh thần của thành phố sẽ “giữ ổn định” quận Hoàn Kiếm
Không thừa thế xông lên để “gậy ông đập lưng ông”
Giá gạo thế giới tăng, không ít doanh nghiệp đã “thừa thắng xông lên” đẩy nhanh xuất khẩu. Bộ trưởng Bộ Công thương khuyến cáo coi chừng “gậy ông đâp lưng ông”!
Ba con số thiếu chủ ngữ
Giữa lúc đang thiếu giáo viên trầm trọng thì nhiều cử nhân sư phạm diện cử tuyển vẫn chưa được bố trí việc làm, hàng trăm sinh viên tốt nghiệp ngành sư phạm vẫn thất nghiệp và hàng nghìn giáo viên rời khỏi ngành.
Khi công nhân “bàn luận” với Chủ tịch Quốc hội
Đời công nhân cạo mủ chúng em vất vả lắm! Dậy từ nửa đêm, lúc 1-2 giờ sáng, có khi sớm hơn. Cái mủ cao su lạ lắm, trời càng lạnh, càng có sương thì mủ càng ra nhiều. Cho nên người mình lạnh cỡ nào thì mình càng mừng cỡ đó. Sản phẩm nhiều thì được nhiều tiền công anh ạ! Nếu được phát biểu trước bác Huệ, em sẽ nói về đời công nhân cạo mủ cao su. Công việc cực nhọc nhưng lương thấp quá!
Văn hóa - Xã hội
Mong ước đầu năm học
Một năm học mới bắt đầu với nhiều niềm tin kỳ vọng cùng bộn bề vấn đề đối với thầy cô, học sinh, phụ huynh và những người làm giáo dục.
Tính cách của Nguyễn Thanh Long và số phận của ông Nguyễn Trường Sơn 1
Giữa tháng 9/2021, khi TP.HCM đã qua đỉnh dịch và chuẩn bị “mở cửa” thì bà con lại nháo nhác khi Nguyễn Thanh Long - Bộ trưởng Y tế lúc đó - người sắp ra tòa
Nghĩ về một ngày lễ lớn của lực lượng Công an Nhân dân
Hôm nay, 19/8/2023, kỷ niệm 78 năm Ngày truyền thống của lực lượng Công an Nhân dân Việt Nam. Trước hết, tôi xin trân trọng gửi tới toàn thể cán bộ, chiến sĩ đang và đã từng công tác trong lực lượng những lời chúc mừng chân thành, tốt đẹp nhất từ đáy lòng mình.
Oppenheimer và cách kể một câu chuyện lịch sử
Bộ phim Oppenheimer thuộc thể loại tiểu sử, kể câu chuyện về một nhân vật lịch sử với những biến động của lịch sử nước Mỹ và thế giới.
300 ngàn thí sinh và lựa chọn không vào đại học
Vừa tốt nghiệp THPT, Trung Hiếu tại Thái Bình lập tức nộp hồ sơ vào trường nghề công nghệ ô tô, bỏ xét tuyển đại học.
Môi trường - Sức khỏe
Ai đã đặt tên cho dòng sông?
Tin dồn dập về dòng Mekong sạt lở mấy ngày qua khiến cho bất cứ ai quan tâm đến môi trường đều cảm thấy lo ngại. Lo ngại vì nguyên nhân được phân tích
Vụ bắt cóc 20 giây
Một vụ bắt cóc trẻ em diễn ra giữa ban ngày, tại khu đô thị Việt Hưng (Hà Nội) vừa diễn ra hôm qua. Sáng nay, con tin đã được giải cứu an toàn, nghi phạm đã bị lực lượng cảnh sát bắt. Tuy nhiên, các clip ghi lại tình tiết gây án khiến người xem không khỏi lạnh gáy.
Tang thương Phố Núi
Tai nạn thảm khốc đã gây chấn động với giới bóng đá và tạo nên một không khí tang thương Phố Núi - khi những nạn nhân vắn số đều là gương mặt thân quen của làng bóng đá.
Bằng chứng F
Trên khắp đất nước Việt Nam này, có biết bao nhiêu mảnh đất, bao nhiêu con người mang nỗi đau chất độc màu da cam. Nhưng bằng chứng về mối liên hệ vẫn là thứ đi
Vụ sạt lở do… “nhân tai”
Trong khi câu chuyện về vụ sạt lở ở vườn sầu riêng tại Lâm Đồng vẫn còn nóng hổi, một vụ sạt nhỏ, với dòng nước nhấn chìm hàng loạt xế sang đã xảy ra ở Sóc Sơn (Hà Nội). Sau vụ việc, hình ảnh trên các mặt báo được chụp tại địa bàn mới thấy, hàng loạt homestay mọc lên như nấm, ngay giữa rừng phòng hộ.
Tin mới
Đã đến lúc phải nhìn lại AI
Chúng ta đã qua “cơn choáng” trước những màn ra mắt khủng khiếp của AI. Các khóa học AI, các mô hình AI ứng dụng vào công việc đang được triển khai ào ạt. Giờ là lúc thực tế nhất, rõ ràng nhất về giá trị thực sự của AI.
Đằng sau trào lưu “búp bê hóa” con người
Trào lưu dùng AI biến người từ những đặc điểm nhận dạng liên quan tới công việc thành những hình ảnh con búp bê, những món đồ chơi thu nhỏ gây “bão mạng”. Không chỉ là trò đùa để cười rồi quên, một trong những trào lưu đầu của làn sóng AI này đang gợi mở nhiều điều.
Viên “kẹo rau” đắng ngắt!
Viên kẹo rau giờ trở nên đắng ngắt với Quang Linh vlogs, Hằng Du Mục và cả Thùy Tiên.
Tin tức khác
Sự lặp lại thú vị của lịch sử
50 năm trước, ngày 7/4/1975, từ Tổng hành dinh trên đường Hoàng Diệu, Hà Nội, Đại tướng Võ Nguyên Giáp, với tư cách Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Tổng Tư lệnh Quân đội Nhân dân Việt Nam, đã ký bức điện khẩn được coi là "mệnh lệnh lịch sử" gửi các cánh quân đang tiến vào Sài Gòn trong Chiến dịch Hồ Chí Minh với nội dung: “Thần tốc, thần tốc hơn nữa. Táo bạo, táo bạo hơn nữa. Tranh thủ từng giờ, từng phút, xốc tới mặt trận, giải phóng miền Nam. Quyết chiến và toàn thắng.”
“Giang hồ mạng” đi quảng bá thương hiệu
Cuộc thi "Vua nem chua" gây tranh cãi xảy ra vào ngày 30/3 tại Công viên Tuổi Trẻ, TP Hòa Bình, khi Hợp tác xã Thực phẩm Chiển Hướng tổ chức sự kiện quảng bá sản phẩm nem chua mà không được cấp phép.
Lùm xùm ViruSs và dopamine hóng hớt
Gần 6 triệu lượt người xem 2 phiên livestream tranh cãi về chuyện tình ái của một streamer đã khiến dư luận bùng nổ. Nhưng đằng sau “cú nổ” ấy không phải là chuyện “anh kia cặp với chị này” mà là đỉnh điểm của sự vô bổ tới ngớ ngẩn của giải trí mạng.
Động đất thì phải làm gì?
Trận động đất xảy ra ở Myanmar vào hôm qua (28/3) đã ảnh hưởng tới hàng loạt các quốc gia trong khu vực, trong đó có Việt Nam. Sự kiện này được đánh giá là thảm họa thiên tai tồi tệ nhất của Đông Nam Á, trong nhiều năm.
Tờ vé số 2 tỷ không “nguyên hình, nguyên khổ”
Bà Nguyễn Thị Nguyệt- chủ nhân của tờ vé số trúng 2 tỷ đồng bị rách- vừa được tuyên thắng kiện trong vụ việc bà khởi kiện Công ty Xổ số Huế. Bà được nhận thưởng 2 tỷ đồng, đồng thời, Công ty Xổ số Huế phải chịu toàn bộ án phí.
Hà Nội 12 mùa “check-in”
Hà Nội vẫn nổi tiếng với 12 mùa hoa, song thời đại khác đã khiến việc thưởng hoa sâu lắng thành xa xỉ. Khi mỗi mùa hoa là một độ các “nàng thơ” tụ tập kín các gốc cây, cố để đem về những khuôn hình đẹp nhất “cúng phây”.