Một “thuyết âm mưu” dịp Trung thu và vụ “hớ” của báo chí

Lực lượng quản lý thị trường (QLTT) thu giữ lượng lớn bao cao su đã qua sử dụng được gia công lại - Ảnh: Cục QLTT Bình Dương

1. Những phán đoán của một doanh nhân

Mục đích tôi muốn hỏi ông C. về thị trường đồ chơi Trung Thu năm nay sao có vẻ im ắng và trầm lặng quá, có phải vì túi tiền của các bậc phụ huynh đã quá lép xẹp vì Covid-19? Hay tại trẻ con giờ thích chơi game trên iPad và iPhone hơn chơi đồ chơi Hàng Mã, Hàng Lược? Hay vì lý do nào khác.... Tóm lại là giống một cuộc “điều tra xã hội học” cấp phường.

Sau một hồi giảng giải cho tôi các lý do, kết thúc câu chuyện, ông chợt bảo:

“...Này ông, tôi thấy rất nghi ngờ cái vụ thu gom và tái chế 360 kg (BCS), tương đương hơn 320.000 chiếc mà báo chí mới đăng lắm...

- Báo chí người ta đăng rành rành ra đấy, có cả hình ảnh tang vật, dẫn cả lời khai của nghi phạm và cả phát biểu của nhà chức trách, ông còn nghi nghi gì nữa?

- Đấy, đấy. Tôi nghi chính cái lời khai của nghi phạm ấy.

- ???

- Tôi nghĩ là khai láo. Chắc chắn là bà ta đã được bọn chủ mưu vụ này mớm cho khai như thế để qua mặt QLTT, cảnh sát kinh tế nhằm giảm nhẹ tội của chúng.

- Vậy xuất phát từ cơ sở nào mà ông lại nghi ngờ như thế?

- Tôi thấy có một sự trùng hợp rất không ngẫu nhiên, mà do kinh nghiệm nghề nghiệp nên tôi rất quan tâm, đó là mối liên quan giữa Trung Thu, bóng bay và BCS.

Vụ thu gom BCS này diễn ra đúng dịp cao điểm sản xuất và kinh doanh hàng Trung Thu, mà ông biết đấy, bóng bay là một trong những mặt hàng bán rất chạy, tiêu thụ số lượng rất lớn dịp Trung Thu.

Còn việc dùng BCS tái chế để làm bóng bay thì các ông bà buôn bán đồ chơi trẻ em ở xứ ta đã làm từ vài chục năm nay rồi, ai cũng biết thừa ông ạ! Mà bóng bay ấy không chỉ bán dịp Trung Thu đâu ông nhé. Chúng còn đem bán ở các cổng trường, nhất là dịp khai giảng năm học mới. Rồi bơm khí cười vào bán cho các bar, nhà hàng có bọn trẻ hay đàn đúm hút hít nhảy nhót...

- Nếu đúng như ông nói, sao bà kia không khai là để làm bóng bay?

- Úi giời, đúng là ông trên mây không hiểu gì cả. Nếu chúng khai ra là làm bóng bay, thì ngoài tội sản xuất hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, chúng còn phải gánh thêm cái tội đầu độc trẻ em bằng các sản phẩm đồ chơi sử dụng nguyên liệu tái chế có các chất gây độc hại cho trẻ em bị nghiêm cấm, quy định cả trong các Công ước Quốc tế cũng như các quy định của Bộ Y tế nước mình. Khi đó tội của chúng sẽ nặng hơn nhiều.

Ấy là chưa kể, búa rìu dư luận sẽ giáng xuống đầu chúng rất chi là nặng nề khi các bậc phụ huynh biết được những kẻ vô lương tâm này đã lừa con cháu họ chơi những quả bóng bay được tái chế từ các BCS bẩn thỉu kia nữa ông ạ.

Giờ tôi copy ngay cho ông một dòng trạng thái mà tôi đã sưu tầm từ Facebooker Phuong Nguyen, để ông và các bạn bè khác thêm tin vào điều tôi nói ở trên...” - ông bạn doanh nhân kết thúc cuộc ‘chat’.

Và dưới đây là nội dung của bài viết mà ông C. bạn tôi gửi cho tôi tối qua, tôi có biên tập lại chút ít.

2. Một cú lừa QLTT ngoạn mục và một vụ 'hớ' của báo chí?

Không thể có chuyện 324.000 chiếc BCS đã qua sử dụng. Vụ này chỉ có thể là chạy tội hoặc câu view mà thôi. Phân tích để thấy rõ:

Đầu tiên, BCS "đã qua sử dụng" từ đâu?

- Ở nhà: Sử dụng xong vứt thùng rác, chả ai bới thùng rác tìm BCS bán!

- Ở khách sạn/nhà nghỉ thông thường: Cũng vứt thùng rác, số lượng chả đáng kể.

- Khách sạn/nhà nghỉ theo giờ: Số lượng nhiều hơn, tuy nhiên, các khách sạn kiểu này thường "free" BCS cho khách thuê dù ít người dùng loại free ‘cùi bắp’ đó, nên dọn phòng chỉ việc nhặt cái BCS còn mới cất đi, việc gì phải nhặt cái BCS bẩn thỉu kia.

- Bệnh viện, phòng khám phụ khoa: Dùng găng tay chứ chả bác sĩ nào mỗi ngón tay đeo 1 cái BCS cả.

- Siêu âm, đầu dò: Chắc mỗi phòng khám mỗi ngày được vài chục cái. Nhưng phòng khám/bệnh viện có quy trình thu gom rác thải y tế, chả ai dại thu gom đem bán lại BCS đã dùng rồi.

- Một hộp BCS OK 12 cái có giá bán lẻ ở nhà thuốc Long Châu là 17.400 đồng, tức là 1.450 đồng mỗi cái! ‘Rẻ như bèo’. Chưa kể thỉnh thoảng còn có các đợt phát không BCS do Uỷ ban Quốc gia Dân số và Kế hoạch hoá gia đình tổ chức tại các địa phương cho một số đối tượng cần phải sử dụng BCS.

Báo chí đăng: 1 người đàn ông gom, 1 người phụ nữ tái chế.

Một người phải gom bao nhiêu lâu mới đủ 324.000 BCS đã qua sử dụng? Một người phải bao nhiêu lâu mới tái chế các công đoạn: rửa sạch, phơi khô, quấn lại, phết dầu bôi trơn, đóng gói... cho 324.000 BCS? Mà qua hình ảnh và các bài báo, không hề thấy có dầu bôi trơn, không thấy có bao bì nào cả.

Lấy cái gì để treo 324.000 BCS đó lên để phơi khô? Mua 324.000 cái kẹp à?

Đặc tính của cao su Latex (đa số) là khi dãn ra (đã sử dụng) thì không thể co lại như ban đầu, ai dùng BCS cũng đều biết điều đó. Vậy làm thế nào để quấn lại như mới? Chất dịch sau một thời gian sẽ khô, đóng vảy cứng, rửa thế nào sạch được?

Cơ quan chức năng đếm hay ước lượng 360 kg kia là 324.000 BCS? Hay họ có máy đếm BCS?

Lực lượng chức năng đã tạm giữ 324.000 bao cao su đã qua sử dụng để xác minh, làm rõ. Ảnh: Cục QLTT Bình Dương

Như trong ảnh thì 324.000 BCS kia giống hệt nhau? Thế cả nước này dùng cùng 1 loại BCS à? Rồi Tây ở ta du lịch hay làm việc cũng dùng một cỡ với các ông nhà ta à?

Ngần ấy logic đủ hiểu các báo giật tít "324.000 BCS đã qua sử dụng" là không chuẩn.

Vậy 360kg BCS đó từ đâu ra, đoán thử nhé:

- Là hàng quá date, hàng không đạt chuẩn bị thải loại từ nhà máy, được tuồn ra ngoài.

- Là hàng giả, sản xuất gia công, chờ để được đóng vỏ, đóng nhãn mác...

Tội làm hàng giả có thể vào khung tù hình sự 5 năm đến 20 năm, nên khi bị tóm, chúng sẽ khai là hàng tái chế (và/hoặc được gợi ý cho khai như thế) để được nhẹ tội vì chưa có căn cứ chứng minh làm giả, chưa chứng minh được tuồn ra thị trường bán kiếm lời, khung luật pháp cũng chưa có tội cho tái chế.

3. Nên chăng rút ra một bài học cho người viết và người đọc?

Một vài tờ báo không biết vì muốn giật tít câu view hay vì bị kẻ gian (và/hoặc bị ai đó mớm cho kẻ gian khai láo) mà bị mắc nỡm vụ này chăng?

Khi cơ quan chức năng kết luận không phải là BCS đã qua sử dụng thì báo chí có đăng tin xin lỗi người dùng không? Hay lại ỉm luôn như vụ một vài tờ báo đăng bài điều tra về Asanzo?

Truyền thông xin đừng để như vụ nước tương 3-MCPD, nước mắm công nghiệp... mà ảnh hưởng đến những nhà sản xuất và người tiêu dùng trong nước.

Không biết cái “thuyết âm mưu” nhân dịp Trung Thu của ông bạn già tôi và các phân tích trên của Facebooker Phương Nguyen chính xác ra sao, đúng sai thế nào? Nhưng thú thực, tôi bị “thuyết âm mưu” của ông bạn già thuyết phục hơn là lời khai của bà thu gom BCS tái chế kia.

Mong rằng cơ quan chức năng sẽ sớm làm sáng tỏ hơn vụ việc này, bởi đây không chỉ thuần túy là chuyện cái BCS giả hay tái chế, mà còn là vấn đề niềm tin của bạn đọc trước các thông tin của báo chí chính thống hiện nay.

Khẩu hiệu ‘11 từ hơn 10 tỷ đồng’ và thư gửi hậu thế Hôm nay, tỉnh Hòa Bình sẽ kiểm tra công trình đang gây xôn xao dư luận là khẩu hiệu 11 từ có giá 10,39 ...

Đổi cũ lấy mới: Không phải chỉ vì 2 hay 4 triệu đồng Ai được 2 hay ai được 4 triệu? Đây có lẽ không phải là vấn đề quyết định trong việc đổi xe máy cũ lấy ...

Covid-19: Cập nhật thông tin mới nhất ngày 28/9 Cập nhật thông tin Covid-19 lúc 7h sáng ngày 28/9, toàn thế giới đã ghi nhận hơn 33,2 triệu ca bệnh Covid-19, trong đó có ...