Mùa khoe điểm thi

Tôi rất hiểu các bậc phụ huynh khi khoe điểm con mình trong tâm trạng hân hoan chất ngất. Đó là thành quả của quá trình hỗ trợ cả vật chất và tinh thần của phụ huynh, là tiếng thở phào nhẹ nhõm sau bao ngày lo lắng. Hơn cả, nhiều phụ huynh ủy nhiệm ước mơ dang dở ngày xưa của mình vào con cái và khi các cháu đạt được kết quả tốt, phụ huynh như thấy việc con được học ngôi trường mơ ước như chính mình ở trong đó vậy.

Tuy nhiên, việc đưa thông tin lên mạng xã hội, đôi khi là quá chi tiết cũng chất chứa nhiều ẩn họa về an toàn thông tin của con trẻ. Điều này đã trao những chiếc chìa khóa vô cùng quan trọng cho những kẻ xấu có thể đạt được các mục đích khác nhau nhắm vào con em. Những cảnh báo này đã được nhắc đi nhắc lại.

Thứ nữa, sự chia sẻ này có phần thiếu tinh tế. Bởi trong kỳ thi, có những em đạt được kết quả mong muốn và có những em không; có những phụ huynh vui sướng vô bờ và có những phụ huynh cảm thấy thất vọng chán chường. Những phụ huynh ở nhóm sau hoàn toàn có thể (và thường là đương nhiên) ở trong mạng lưới của những người đang khoe mẽ. Không niềm vui nào là tích cực nếu như nó tiếp thêm sự tủi hổ dành cho người khác, nhất là bạn bè, người thân của mình.

Quan trọng hơn cả, các phụ huynh khoe điểm con đang vướng chấp vào ý niệm về thành tích. Niềm hân hoan ngày hôm nay gần như chắc chắn sẽ là áp lực vô vàn cho ngày mai. Đường đời còn quá dài để khẳng định là con cái mãi mãi đạt được những thành tích như ý. Chúng ta có thể cảm giác làm chủ hơn nếu như thúc ép con tiếp tục học nhiều hơn, làm cho đúng những trình tự (dù đôi khi là vô nghĩa) để giành được những thành tích cao. Nhưng, đời không bao giờ là luôn luôn như ý. Vì thế, niềm hãnh diện trong cơn say thành tích hôm nay cũng là nhân xấu để nhận về những quả đắng ê chề ngày mai của bản thân phụ huynh, con cái cũng như mối quan hệ giữa phụ huynh và con cái.

Chưa kể, điều con cái cần không phải là sự khoe khoang ở đích đến. Chúng cần hơn sự hỗ trợ và niềm tự hào của bố mẹ ngay cả khi con đã thất bại. Tôi không hề nói quá rằng phụ huynh nên ghi nhận con trẻ ở quá trình nỗ lực hơn là đích đến. Và chúng ta có quyền tự hào vì sự nỗ lực của con trong kỳ thi chứ không phải kết quả.

Bởi, thành - bại trong cuộc đời nhiều khi chỉ là ý niệm. Con đường đúng đắn là một thái độ tốt với các thử thách cũng như say mê và nỗ lực vì nó. Có như vậy, thành công hay thất bại cũng không làm con cái hay bản thân phụ huynh nao núng, nản lòng. Có như vậy, những tháng ngày sau của con không phải là sự thúc ép thô bạo của bố mẹ chỉ để mong nhìn thấy “phần thưởng” là kết quả sau cuối.

Khi con đã có niềm ham thích trên hành trình, chúng ta không bao giờ phải gây sức ép. Quan trọng nữa là con sẽ học được những thứ cốt lõi, những thứ chúng quan tâm và thấy cần thiết một cách độc lập chứ không phải là những sự làm cho đủ miễn sao đạt được thành tích. Chúng sẽ có tinh thần tự học, và đây mới là hành trang theo chúng trọn đời chứ không phải điểm số một kỳ thi.

Sau cuối, tôi hi vọng, các phụ huynh nên sòng phẳng hơn nếu đã khoe thành tích hôm qua của con (dù tôi không đồng tình với điều này). Bởi khi đã coi thành tích của con là thành tích của chúng ta. Vậy nếu con thất bại, đừng đổ lỗi cho mình chúng, hãy nhìn lại cả chính mình, nhìn cả lúc mình tung hô thành tích và khoe khoang về chúng để thấy trong nỗi buồn ngày mai, có phải đang được gieo mầm tự sự tự hào thái quá hôm nay.