Văn hóa - Xã hội

Lì xì và giáo dục con cái

AN VINH
Tác giả: AN VINH
Lì xì (tiếng Hán: 利市) hay Hồng bao (tiếng Hán: 紅包) là một tên gọi của tục lệ người lớn hơn mừng tuổi trẻ em trong dịp tết Nguyên Đán ở các nước Á Đông, đó là lệ đặt tiền vào chiếc phong bì nhỏ có trang trí màu đỏ hoặc vàng son rực rỡ để mừng tuổi trẻ em. Trong phương ngữ miền Nam của tiếng Việt, tiền ấy được gọi là tiền lì xì.

Hiểu rộng ra, ý nghĩa lì xì ngày Tết là cầu chúc may mắn, sức khỏe và tài lộc cho mọi người. Theo đó cả người nhận và người tặng phong bao đều nhận những điều tốt đẹp trong năm mới. Ý nghĩa của phong bao lì xì không nằm ở số tiền mừng mà quan trọng là ở thiện chí, ý nghĩa tốt đẹp của hành động.

Hàng năm, dịp Tết, hễ đến chơi nhà họ hàng, anh em bè bạn, thì sau những lời chúc mừng năm mới bao giờ cũng là thủ tục phát phong bao cho trẻ em con cháu gia chủ.

Nhưng cái việc hết sức bình thường đã là tục lệ của Tết ấy mấy năm gần đây đã bị trở thành một việc không bình thường, bởi thái độ và cách nhận phong bao lì xì của con trẻ trong một số gia đình.

Lì xì và giáo dục con cái
Ảnh minh họa. Nguồn: nguoiduatin.vn

Một nhà báo kể, “cậu con út của anh trai tôi từng nhiều phen đẩy bố mẹ vào cảnh muối mặt. Hễ thấy ai đến, chỉ vừa bước chân vào cửa, chưa kịp cởi giày dép, bé đã chạy ào ra vòi vĩnh: "Lì xì cho cháu đi". Không ít vị khách rơi vào bị động vì không chuẩn bị sẵn bao lì xì. Trong khi đó, hàng xóm của anh từng "giận tím người" vì đứa con nhanh tay bóc phong bao trước mặt khách rồi lăn ra dỗi vì "ít quá, chỉ có 10.000 đồng".

Hành vi "lăn ra dỗi" không chấp nhận món quà mừng tuổi 10.000 đồng của cậu bé tôi vừa kể trên là kết quả của tâm lý thất vọng do giá trị nhận được thấp hơn giá trị kỳ vọng. Đứa trẻ có thể còn quá nhỏ, hoặc không được hướng dẫn để hiểu rằng, người lớn thường chọn tờ tiền 10.000 đồng có sắc đỏ vàng, với hy vọng người nhận gặp nhiều may mắn”.

Đấy là chuyện kể của người đồng nghiệp, còn tôi, vừa mới hôm qua chiều mùng Một, cũng chứng kiến một hành động kiểu tương tự khi đến chơi một gia đình họ hàng.

Ở đó, sau khi tôi đến thì cũng có một cặp vợ chồng trẻ đi cùng cậu con trai 7 tuổi đến chúc Tết. Sau những lời chào hỏi chúc Tết rất nồng nhiệt là đến thủ tục lì xì. Các cháu bé con nhà gia chủ thì nhận phong bao bằng hai tay, kèm câu “Con xin” rất ngoan ngoãn và lễ phép rồi lui vào phòng trong. Còn cháu bé là khách thì nhận phong bao xong là moi ngay ruột ra, và khi thấy tờ 50 ngàn đồng là cháu cau mặt vứt toẹt cái phong bao xuống mép cái đi văng cháu đang ngồi cùng bố mẹ. Bố cháu là chủ một khu nghỉ dưỡng ở miền Trung, mẹ là một Thạc sĩ Tài chính công tác ở Hà Nội. Có thể nói là một gia đình vừa trí thức vừa giàu có, nhưng họ có thể đã dạy con rất tốt trong việc biết mệnh giá của từng loại tiền, biết giá trị của mỗi tờ tiền, nhưng đã quên (hoặc không coi trọng) dạy cho con mình lễ nghĩa, sự tế nhị khi nhận quà mừng tuổi. Họ tỏ ra khá ngượng nghịu vì hành vi ấy của con mình, khi thấy những ánh mắt không hài lòng nhìn con họ lúc đó.

Kể ra thì rất nhiều những trường hợp tương tự như cậu bé tôi vừa kể và cậu bé mà người bạn đồng nghiệp của tôi đã viết. Và tôi tin là các bạn đọc, mỗi người đều đã từng phải chứng kiến hành vi không đẹp đẽ đó của các cháu nhỏ khi nhận phong bao mừng tuổi.

Nhưng cần phải khẳng định rằng các cháu bé không hề có lỗi trong việc đó. Lỗi là ở người lớn, phụ huynh. Lỗi của ông bà, cha mẹ các cháu bé đó. Trẻ em đương nhiên hay tò mò. Cầm một cái phong bao dán kín là chúng lập tức muốn biết trong đó có cái gì, và chúng rất muốn bóc ra ngay để biết. Rồi có những cháu sớm được biết mệnh giá của đồng tiền mà chúng được nhận, rồi so sánh ít nhiều, thiệt hơn, rồi nảy sinh những hành vi không đẹp mắt đã nói ở trên.

Vậy nên việc cần làm mỗi khi Tết đến Xuân về, là các bậc phụ huynh phải lưu ý dạy bảo con cháu mình cách đón nhận tiền mừng tuổi. Phải dạy cho con cháu mình hiểu rằng, lì xì là trao tặng một chút tiền nhỏ với mong ước người nhận - trẻ nhỏ - có năm mới nhiều may mắn, hạnh phúc và thành công. Vì thế, giá trị của bao lì xì không nằm ở số tiền mà ở chính tình cảm và những ước mong tốt đẹp của người trao tặng gửi gắm. Cần phải dạy con cháu mình ko được chê bai số tiền mừng tuổi dù là ít ỏi đến mấy, cách đón nhận bao lì xì bằng hai tay cùng lời "cảm ơn"; qua đó, giáo dục con về phép đối nhân xử thế, lòng biết ơn khi nhận quà và thái độ không phân biệt, kỳ thị nhiều - ít, giàu - nghèo.

Nhà báo Lê Hoàng hôm trước Tết có kêu gọi bỏ tục lì xi. Tôi thì thấy không nên. Không nên bỏ đi một phong tục của Tết cổ truyền. Không nên tước đi một niềm vui của con trẻ. Và càng không nên bỏ đi một cơ hội để các bậc phụ huynh giáo dục lễ nghĩa, giáo dục tính nhân văn và cách hưởng thụ có văn hoá cho con em mình.

Và như thế, Tết càng vui hơn, đẹp đẽ hơn, tôi nghĩ là như vậy, thưa các bậc phụ huynh kính mến!

AN VINH

Nếu đồng tình với góc nhận định trong bài viết, bạn có thể mời tác giả An Vinh một "ly cà phê" thông qua Ví MoMo bằng cách ấn vào nút “Buy me a coffee” ở bên dưới hoặc quét mã QR.

"Buy me a coffee"

Lì xì và giáo dục con cái

Hoặc bạn cũng có thể tặng "ly cà phê" cho tác giả An Vinh bằng cách chuyển khoản trực tiếp vào tài khoản của Tạp chí Lao động và Công đoàn, số tài khoản: 118000001631, Ngân hàng Vietinbank chi nhánh Hà Nội.

Lưu ý, trước khi chuyển tiền, bạn đọc vui lòng gõ nội dung: "Tặng cà phê cho tác giả An Vinh".

Đọc cà phê tối, tặng "cà phê" là chương trình của Tạp chí Lao động và Công đoàn. Khi đọc các bài viết trên mục Cà phê tối, nếu bạn đọc đồng cảm với góc nhìn của tác giả thì có thể mời người đó một "ly cà phê". Mỗi "ly cà phê" trị giá 23.000 đồng (1 USD).

Để Festival Huế là điểm đến an toàn trong những ngày Tết Để Festival Huế là điểm đến an toàn trong những ngày Tết

Trải qua 22 năm tổ chức, Festival Huế đã trở thành một “thương hiệu” được chú ý trong hệ thống các Festival trên thế giới. ...

Câu chuyện Tết và mẹ có lượt xem nhiều nhất trong tuần Câu chuyện Tết và mẹ có lượt xem nhiều nhất trong tuần

Trong tuần (từ ngày 1/1 đến ngày 7/1/2023), Ban Tổ chức Cuộc thi video clip: "Tết Sum vầy - Xuân Gắn kết" đã bắt đầu ...

Tết vắng mẹ và câu chuyện giảm nghèo đa chiều Tết vắng mẹ và câu chuyện giảm nghèo đa chiều

Hồi đầu tháng 10 năm ngoái, trước làn sóng mất việc, trong cuộc trao đổi với một nhóm công nhân tại một nhà máy ở ...

Kinh tế - Chính sách

Cổ phiếu VFS sau ngày đầu hứng khởi

Sau phiên đầu tràn đầy hứng khởi trên sàn Nasdaq, cổ phiếu VinFast (VFS) quay đầu giảm gần 19% trong ngày 16/8, giá trị công ty xuống dưới 70 tỷ đô so với 85 tỷ của ngày đầu tiên. Chuyện trên bình thường và chẳng có gì lạ trên thị trường chứng khoán quốc tế nhưng phần nào giúp chúng ta hiểu rằng sân chơi ấy không dễ chịu như nhiều người tưởng trong lúc phấn khích.
Mỹ Anh

Giữ quận Hoàn Kiếm và tinh thần của Hà Nội

Bí thư Hà Nội Đinh Tiến Dũng vừa chia sẻ quan điểm về việc sắp xếp các đơn vị hành chính. Theo đó, tinh thần của thành phố sẽ “giữ ổn định” quận Hoàn Kiếm
Hà Phan

Không thừa thế xông lên để “gậy ông đập lưng ông”

Giá gạo thế giới tăng, không ít doanh nghiệp đã “thừa thắng xông lên” đẩy nhanh xuất khẩu. Bộ trưởng Bộ Công thương khuyến cáo coi chừng “gậy ông đâp lưng ông”!
Quốc Thắng

Ba con số thiếu chủ ngữ

Giữa lúc đang thiếu giáo viên trầm trọng thì nhiều cử nhân sư phạm diện cử tuyển vẫn chưa được bố trí việc làm, hàng trăm sinh viên tốt nghiệp ngành sư phạm vẫn thất nghiệp và hàng nghìn giáo viên rời khỏi ngành.
Hà Phan

Khi công nhân “bàn luận” với Chủ tịch Quốc hội

Đời công nhân cạo mủ chúng em vất vả lắm! Dậy từ nửa đêm, lúc 1-2 giờ sáng, có khi sớm hơn. Cái mủ cao su lạ lắm, trời càng lạnh, càng có sương thì mủ càng ra nhiều. Cho nên người mình lạnh cỡ nào thì mình càng mừng cỡ đó. Sản phẩm nhiều thì được nhiều tiền công anh ạ! Nếu được phát biểu trước bác Huệ, em sẽ nói về đời công nhân cạo mủ cao su. Công việc cực nhọc nhưng lương thấp quá!

Văn hóa - Xã hội

Mỹ Anh

Mong ước đầu năm học

Một năm học mới bắt đầu với nhiều niềm tin kỳ vọng cùng bộn bề vấn đề đối với thầy cô, học sinh, phụ huynh và những người làm giáo dục.
Hà Phan

Tính cách của Nguyễn Thanh Long và số phận của ông Nguyễn Trường Sơn 1

Giữa tháng 9/2021, khi TP.HCM đã qua đỉnh dịch và chuẩn bị “mở cửa” thì bà con lại nháo nhác khi Nguyễn Thanh Long - Bộ trưởng Y tế lúc đó - người sắp ra tòa
An Vinh

Nghĩ về một ngày lễ lớn của lực lượng Công an Nhân dân

Hôm nay, 19/8/2023, kỷ niệm 78 năm Ngày truyền thống của lực lượng Công an Nhân dân Việt Nam. Trước hết, tôi xin trân trọng gửi tới toàn thể cán bộ, chiến sĩ đang và đã từng công tác trong lực lượng những lời chúc mừng chân thành, tốt đẹp nhất từ đáy lòng mình.
Mỹ Anh

Oppenheimer và cách kể một câu chuyện lịch sử

Bộ phim Oppenheimer thuộc thể loại tiểu sử, kể câu chuyện về một nhân vật lịch sử với những biến động của lịch sử nước Mỹ và thế giới.
Hà Phan

300 ngàn thí sinh và lựa chọn không vào đại học

Vừa tốt nghiệp THPT, Trung Hiếu tại Thái Bình lập tức nộp hồ sơ vào trường nghề công nghệ ô tô, bỏ xét tuyển đại học.

Môi trường - Sức khỏe

Quốc Thắng

Ai đã đặt tên cho dòng sông?

Tin dồn dập về dòng Mekong sạt lở mấy ngày qua khiến cho bất cứ ai quan tâm đến môi trường đều cảm thấy lo ngại. Lo ngại vì nguyên nhân được phân tích
Mỹ Anh

Vụ bắt cóc 20 giây

Một vụ bắt cóc trẻ em diễn ra giữa ban ngày, tại khu đô thị Việt Hưng (Hà Nội) vừa diễn ra hôm qua. Sáng nay, con tin đã được giải cứu an toàn, nghi phạm đã bị lực lượng cảnh sát bắt. Tuy nhiên, các clip ghi lại tình tiết gây án khiến người xem không khỏi lạnh gáy.
Mỹ Anh

Tang thương Phố Núi

Tai nạn thảm khốc đã gây chấn động với giới bóng đá và tạo nên một không khí tang thương Phố Núi - khi những nạn nhân vắn số đều là gương mặt thân quen của làng bóng đá.
Quốc Thắng

Bằng chứng F

Trên khắp đất nước Việt Nam này, có biết bao nhiêu mảnh đất, bao nhiêu con người mang nỗi đau chất độc màu da cam. Nhưng bằng chứng về mối liên hệ vẫn là thứ đi
Mỹ Anh

Vụ sạt lở do… “nhân tai”

Trong khi câu chuyện về vụ sạt lở ở vườn sầu riêng tại Lâm Đồng vẫn còn nóng hổi, một vụ sạt nhỏ, với dòng nước nhấn chìm hàng loạt xế sang đã xảy ra ở Sóc Sơn (Hà Nội). Sau vụ việc, hình ảnh trên các mặt báo được chụp tại địa bàn mới thấy, hàng loạt homestay mọc lên như nấm, ngay giữa rừng phòng hộ.

Tin mới

Đã đến lúc phải nhìn lại AI

Đã đến lúc phải nhìn lại AI

Chúng ta đã qua “cơn choáng” trước những màn ra mắt khủng khiếp của AI. Các khóa học AI, các mô hình AI ứng dụng vào công việc đang được triển khai ào ạt. Giờ là lúc thực tế nhất, rõ ràng nhất về giá trị thực sự của AI.
Đằng sau trào lưu “búp bê hóa” con người

Đằng sau trào lưu “búp bê hóa” con người

Trào lưu dùng AI biến người từ những đặc điểm nhận dạng liên quan tới công việc thành những hình ảnh con búp bê, những món đồ chơi thu nhỏ gây “bão mạng”. Không chỉ là trò đùa để cười rồi quên, một trong những trào lưu đầu của làn sóng AI này đang gợi mở nhiều điều.
Viên “kẹo rau” đắng ngắt!

Viên “kẹo rau” đắng ngắt!

Viên kẹo rau giờ trở nên đắng ngắt với Quang Linh vlogs, Hằng Du Mục và cả Thùy Tiên.

Tin tức khác

Sự lặp lại thú vị của lịch sử

Sự lặp lại thú vị của lịch sử

50 năm trước, ngày 7/4/1975, từ Tổng hành dinh trên đường Hoàng Diệu, Hà Nội, Đại tướng Võ Nguyên Giáp, với tư cách Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Tổng Tư lệnh Quân đội Nhân dân Việt Nam, đã ký bức điện khẩn được coi là "mệnh lệnh lịch sử" gửi các cánh quân đang tiến vào Sài Gòn trong Chiến dịch Hồ Chí Minh với nội dung: “Thần tốc, thần tốc hơn nữa. Táo bạo, táo bạo hơn nữa. Tranh thủ từng giờ, từng phút, xốc tới mặt trận, giải phóng miền Nam. Quyết chiến và toàn thắng.”
“Giang hồ mạng” đi quảng bá thương hiệu

“Giang hồ mạng” đi quảng bá thương hiệu

Cuộc thi "Vua nem chua" gây tranh cãi xảy ra vào ngày 30/3 tại Công viên Tuổi Trẻ, TP Hòa Bình, khi Hợp tác xã Thực phẩm Chiển Hướng tổ chức sự kiện quảng bá sản phẩm nem chua mà không được cấp phép.
Lùm xùm ViruSs và dopamine hóng hớt

Lùm xùm ViruSs và dopamine hóng hớt

Gần 6 triệu lượt người xem 2 phiên livestream tranh cãi về chuyện tình ái của một streamer đã khiến dư luận bùng nổ. Nhưng đằng sau “cú nổ” ấy không phải là chuyện “anh kia cặp với chị này” mà là đỉnh điểm của sự vô bổ tới ngớ ngẩn của giải trí mạng.
Động đất thì phải làm gì?

Động đất thì phải làm gì?

Trận động đất xảy ra ở Myanmar vào hôm qua (28/3) đã ảnh hưởng tới hàng loạt các quốc gia trong khu vực, trong đó có Việt Nam. Sự kiện này được đánh giá là thảm họa thiên tai tồi tệ nhất của Đông Nam Á, trong nhiều năm.
Tờ vé số 2 tỷ không “nguyên hình, nguyên khổ”

Tờ vé số 2 tỷ không “nguyên hình, nguyên khổ”

Bà Nguyễn Thị Nguyệt- chủ nhân của tờ vé số trúng 2 tỷ đồng bị rách- vừa được tuyên thắng kiện trong vụ việc bà khởi kiện Công ty Xổ số Huế. Bà được nhận thưởng 2 tỷ đồng, đồng thời, Công ty Xổ số Huế phải chịu toàn bộ án phí.
Hà Nội 12 mùa “check-in”

Hà Nội 12 mùa “check-in”

Hà Nội vẫn nổi tiếng với 12 mùa hoa, song thời đại khác đã khiến việc thưởng hoa sâu lắng thành xa xỉ. Khi mỗi mùa hoa là một độ các “nàng thơ” tụ tập kín các gốc cây, cố để đem về những khuôn hình đẹp nhất “cúng phây”.
Xem thêm