Bài 1: Công nhân ngành Dệt may lương thấp, môi trường làm việc khắc nghiệt
Công nhân ngành Dệt may làm việc trong môi trường khắc nghiệt, thu nhập thấp hơn thu nhập bình quân chung của cả nước; trong đó tỷ lệ tiền lương chỉ chiếm 72% trong cơ cấu thu nhập.
 |
| Công nhân ngành Dệt may lương thấp, môi trường làm việc khắc nghiệt. Ảnh: Đỗ Lâm |
Từ kết quả khảo sát
Đây là nhận định chung đối với công nhân lao động trong các doanh nghiệp ngành Dệt may được các đại biểu là cán bộ công đoàn đưa ra tại Hội nghị do Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam (LĐLĐ) Việt Nam tổ chức tại Thành phố Hồ Chí Minh hôm 21/2.
Hội nghị được tổ chức nhằm thảo luận, đóng góp ý kiến vào dự thảo Báo cáo tiền lương, thu nhập của người lao động trong các doanh nghiệp dệt may và khuyến nghị đối với hoạt động đối thoại, thương lượng tập thể về tiền lương, thu nhập trong ngành Dệt may.
Ông Nguyễn Vinh Quang - Phó Trưởng Ban Chính sách pháp luật và Quan hệ lao động Tổng LĐLĐ Việt Nam cho hay, báo cáo này được Tổ khảo sát của Tổng LĐLĐ Việt Nam tổng hợp, phân tích trên cơ sở dữ liệu khảo sát từ một số công đoàn cơ sở ngành Dệt may trong phạm vi toàn quốc hồi tháng 9-10/2024. Đối tượng được khảo sát, cung cấp thông tin là chủ tịch, phó chủ tịch công đoàn cơ sở doanh nghiệp dệt may.
Theo đó, trong giai đoạn 2012-2021, số lượng doanh nghiệp dệt may tăng bình quân hàng năm là 8%; đến năm 2024, số lượng khoảng 7.000 doanh nghiệp. Tổng số lao động làm việc trong ngành Dệt may đã tăng từ gần 1,8 triệu người năm 2012 lên khoảng 3 triệu người năm 2024, trong đó, khoảng 74% lao động là nữ.
Đợt khảo sát lần này có 735 doanh nghiệp dệt may có công đoàn cơ sở gửi báo cáo tiền lương, thu nhập của người lao động về Tổng LĐLĐ Việt Nam để tham gia đánh giá. Kết quả thống kê cho thấy, thu nhập bình quân chung của người lao động ngành Dệt may là 10,4 triệu đồng/người/tháng.
Mức thu nhập này cũng tương tự con số mà Tổng Cục Thống kê công bố trong Niên giám thống kê 2023 là 10,83 triệu đồng/tháng đối với lao động ngành Dệt và 9,14 triệu đồng/tháng đối với lao động ngành May.
Như vậy, mức thu nhập này thấp hơn thu nhập bình quân chung của cả nước (11,499 triệu đồng); thấp hơn bình quân của một số ngành như chế biến chế tạo (10,58 triệu đồng), điện tử (12,54 triệu đồng)…
 |
| Hội nghị về tiền lương, thu nhập của công nhân dệt may do Tổng LĐLĐ Việt Nam tổ chức tại Thành phố Hồ Chí Minh hôm 21/2. Ảnh: Đỗ Lâm |
Đến giá trị thực trong tiền lương
Tại hội nghị lần này, ông Nguyễn Trung Ngạn - Trưởng Ban Chính sách pháp luật và Quan hệ lao động LĐLĐ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cho rằng, hiện hầu hết doanh nghiệp chỉ trả lương cho người lao động ngành Dệt may theo lương tối thiểu vùng do Nhà nước quy định. Rất ít doanh nghiệp trả lương tăng thêm cho lao động đã qua đào tạo và lao động làm ngành nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm theo quy định pháp luật.
Ông Ngạn cũng chỉ ra thực trạng các doanh nghiệp được cấp phép hoạt động dịch vụ quan trắc môi trường lao động vì lợi nhuận của doanh nghiệp mình và lợi nhuận của khách hàng (doanh nghiệp sử dụng lao động) mà đưa ra kết quả đo kiểm môi trường lao động chưa chính xác. Việc này khá phổ biến khi họ thực hiện hợp đồng quan trắc môi trường lao động ở các doanh nghiệp quy mô nhỏ, nằm ngoài các khu công nghiệp…
Ông Ngạn cho hay, hiện pháp luật quy định trao quyền cho doanh nghiệp được cấp phép hoạt động dịch vụ quan trắc môi trường lao động nhưng chưa quy định đơn vị giám sát với hoạt động này.
“Khi kết quả đo kiểm phản ánh không trung thực về môi trường lao động, thì phần thiệt thòi lại rơi vào người công nhân lao động làm việc trong môi trường đó. Họ không được hưởng chính sách theo quy định pháp luật đó là bồi dưỡng bằng hiện vật, khám sức khỏe, khám bệnh nghề nghiệp…”, ông Ngyễn Trung Ngạn nhấn mạnh.
 |
| Ông Nguyễn Trung Ngạn - Trưởng Ban Chính sách pháp luật và Quan hệ lao động LĐLĐ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cho rằng, hiện hầu hết doanh nghiệp chỉ trả lương cho công nhân ngành Dệt may theo lương tối thiểu vùng do Nhà nước quy định. Ảnh: Đỗ Lâm |
Còn ông N.V.T – Chủ tịch Công đoàn cơ sở một công ty may 100% vốn Hàn Quốc ở Thành phố Hồ Chí Minh (xin dấu tên) thì khẳng định, trong thực tế điều kiện làm việc của lao động ngành Dệt may rất khắc nghiệt. Họ phải làm việc trong môi trường có nồng độ bụi cao, thiếu ánh sáng, độ ồn, nóng ẩm đều cao... Đặc biệt họ thường phải làm việc với cường độ cao, tăng ca trong thời gian dài…
Theo ông T, công ty nơi ông làm việc công nhân may chỉ được trả lương và đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp bằng mức lương tối thiểu vùng do Nhà nước quy định. Bởi vậy tỷ lệ tiền lương trong cơ cấu thu nhập của họ là rất thấp, khoảng 50%; phần thu nhập còn lại được công ty chi trả qua các khoản phụ cấp, tiền làm thêm giờ, thưởng, phúc lợi…
Để có thu nhập trên 10 triệu đồng/tháng, công nhân phải làm thêm giờ vượt quá quy định của pháp luật. Họ chấp nhận đánh đổi sức khỏe của mình cho mưu sinh vì không có con đường khác.
“Chúng tôi đã đàm phán, thương lượng nhiều lần nhưng đều không thành công. Công ty chỉ chấp thuận tăng một số khoản tiền phụ cấp xăng xe, đện thoại… Riêng tiền lương cơ bản thì lãnh đạo công ty khẳng định chỉ tăng khi Nhà nước điều chỉnh mức lương tốt thiểu vùng”, ông N.V.T cho hay.
 |
| Công nhân ngành Dệt may lương thấp, môi trường làm việc khắc nghiệt. Ảnh: Đỗ Lâm |
Cùng quan điểm về vấn đề này, ông Nguyễn Vinh Quang cho biết, kết quả khảo sát vừa qua cho thấy, tỷ lệ lương cơ bản trong cơ cấu thu nhập của công nhân ngành Dệt may chỉ chiếm 72%. Lương cơ bản thấp dẫn đến căn cứ đóng bảo hiểm xã hội thấp, ảnh hưởng đến các chế độ an sinh cho người lao động như ốm đau, thai sản, hưu trí… cũng thấp theo.
Đồng thời, việc nâng lương định kỳ của công nhân ngành này cũng ít được các doanh nghiệp quan tâm; thời gian tính để nâng lương rất dài, trong khi mức tăng mỗi lần lại rất thấp.
Theo kết quả khảo sát của Tổng LĐLĐ Việt Nam, thời gian nâng của người lao động ngành Dệt may từ 12 đến 24 tháng với khoảng 61,6% số người lao động; bình quân người lao động được nâng bậc lương sau 19 tháng làm việc với mức nâng lương bình quân là 6% cho mỗi bậc lương, tức là mỗi năm tiền lương chỉ tăng 3,3%, không theo kịp lạm phát.
Ông Nguyễn Vinh Quang cho rằng: "Tỷ lệ tiền lương chỉ chiếm 72% trong cơ cấu thu nhập là rất thấp, cần thương lượng để điều chỉnh tăng tỷ lệ này lên 75-80% thu nhập. Đồng thời thương lượng tăng tiền lương hằng năm với mức tối thiểu đạt 4-5% mới đủ bù lạm phát, cải thiện đời sống cho người lao động”.
Video ông Nguyễn Trung Ngạn - Trưởng Ban Chính sách pháp luật và Quan hệ lao động LĐLĐ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu
Bài 2: Thời điểm thuận lợi để đàm phán tăng lương công nhân dệt may
Liên quan
Tin mới hơn
“Thay” tư duy - “đổi” vận mệnh
Trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, bản thân người lao động phải tái định vị chính mình, từ tư duy “làm để được trả lương” sang “làm để đóng góp, làm để phát triển”. Chỉ khi người lao động coi mỗi công việc là một trải nghiệm học tập, một cơ hội rèn luyện kỹ năng và phát triển bản thân, họ mới thực sự trở thành nhân tố không thể thiếu trong chuỗi giá trị, trong chiến lược phát triển bền vững của doanh nghiệp.
Bất cập chính sách khi sắp xếp lại tổ chức bộ máy ở vùng đặc biệt khó khăn
Trong quá trình thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy hệ thống chính trị, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và lực lượng vũ trang. Tuy nhiên, vẫn còn những bất cập, đặc biệt đối với người có từ 15 năm công tác trở lên tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, khiến họ chịu thiệt thòi so với người làm việc ở các vùng khác.
Nghị quyết 57: Cởi trói pháp lý, mở đường sáng tạo
Khi pháp luật thôi là rào cản, mà trở thành điểm tựa, người công nhân sẽ không còn là người “thi hành ý tưởng” mà có thể là người “khởi xướng đổi mới”. Chính sách pháp lý ấy, nếu được thực thi đúng đắn sẽ đưa tầng lớp lao động bước vào vai trò trung tâm của cuộc cách mạng đổi mới quốc gia.
Tin tức khác
Biến phế phẩm thành “vàng” – sáng kiến của người cán bộ yêu nghề
Ở nơi mùi hóa chất hòa vào tiếng máy móc ầm ầm vận hành mỗi ngày, có một người đàn ông lặng lẽ dành cả tâm huyết của mình để biến điều không thể thành có thể. Đó là anh Nguyễn Thanh Lâm (SN 1976) – cán bộ kỹ thuật phụ trách An toàn lao động, đồng thời là Chủ tịch Công đoàn Công ty cổ phần TICO TP. HCM – một người lao động tận tụy, đam mê nghề đến mức luôn “nghĩ về nhà máy” ngay cả sau giờ làm việc…
Nghị quyết 57: “Cánh cửa vàng” mở ra kỷ nguyên mới cho công nhân Việt Nam
Việc Chính phủ được đề nghị phân bổ tối thiểu 3% ngân sách nhà nước cho khoa học – công nghệ và nâng dần lên 2% GDP, là bước chuyển từ “lời nói” thành “hành động”. Đây là tín hiệu cho thấy, Nhà nước đang xác lập một ưu tiên quốc gia mới và ưu tiên ấy không chỉ dành cho các viện nghiên cứu, phòng thí nghiệm cao cấp mà còn dành cho công nhân, kỹ sư, người lao động nơi xưởng máy, công trình, đồng ruộng.
“Gieo hạt” tri thức, “gặt mùa” đổi thay
Từ ruộng đồng đến nhà máy, từ làng quê đến khu công nghiệp, hàng triệu công nhân và người lao động Việt Nam đang từng ngày nỗ lực vươn lên bằng chính sức mình.
Nghị quyết 57: Người lao động có cơ hội “thăng hoa” cùng thời đại số
Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị được Tổng Bí thư Tô Lâm ví như một “Khoán 10” trong lĩnh vực khoa học, công nghệ cho thấy khát vọng bứt phá mà còn khơi dậy tinh thần đổi mới và vai trò trung tâm của lực lượng lao động.
“Kênh ba bên” - mô hình đối thoại cần thiết trong nền kinh tế thị trường
Trong bối cảnh hội nhập quốc tế và chuyển đổi số mạnh mẽ, việc xây dựng mối quan hệ lao động hài hòa không chỉ là vấn đề đạo đức mà còn là yếu tố sống còn của doanh nghiệp.
Người "thắp lửa" tự động hóa nơi nhà máy
Trong phân xưởng sản xuất hiện đại tại Nhà máy Unilever – Củ Chi, TP. HCM, nơi dây chuyền máy móc hoạt động không ngơi nghỉ, có một người đàn ông luôn âm thầm đi bên cạnh từng cải tiến. Đó là anh Trần Tiến Đạt (SN 1994) – Trưởng nhóm Bảo trì & Dự án tự động hóa thông minh phân xưởng PBC.