Phóng sự điều tra

Ưu điểm và nhược điểm của hai phương án rút BHXH một lần

HỒNG MINH
Tác giả: HỒNG MINH
Trong Dự thảo luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) sửa đổi vừa trình Chính phủ, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) đã đề xuất hai phương án rút BHXH một lần.
Rút BHXH một lần là khó tránh khỏi khi NLĐ không còn đồng nào tích lũy

Cụ thể, phương án một là giữ nguyên quy định hiện hành, tức người lao động (NLĐ) tham gia dưới 20 năm BHXH và sau một năm nghỉ việc không tiếp tục đóng BHXH tự nguyện thì được rút một lần. NLĐ được rút toàn bộ quá trình đóng nếu có nhu cầu.

Phương án hai là cho NLĐ rút một lần song tối đa không quá 50% tổng thời gian đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất. Thời gian đóng còn lại được bảo lưu để sau này NLĐ đủ tuổi nghỉ hưu được hưởng chế độ BHXH.

Bộ LĐ-TB&XH đề xuất hai phương án rút bảo hiểm xã hội một lần
Việc nhận BHXH một lần có thể được coi là “lợi trước mắt, hại lâu dài” bởi quyền lợi NLĐ bị hạn chế nhiều so với việc hưởng lương hưu. Ảnh minh họa: TL

Mức hưởng một lần căn cứ trên số năm NLĐ đóng BHXH. Mỗi năm được tính bằng 1,5 tháng bình quân tiền lương đóng BHXH cho những năm trước 2014; bằng 2 tháng bình quân tiền lương đóng cho những năm từ 2014 trở đi. NLĐ đóng BHXH dưới một năm, mức hưởng tối đa bằng 2 tháng bình quân tiền lương tháng đóng BHXH. Với NLĐ tham gia BHXH tự nguyện, mức hưởng một lần không bao gồm tiền ngân sách hỗ trợ cho những năm đóng.

Với người ra nước ngoài định cư, mắc bệnh hiểm nghèo hoặc sau một năm không tham gia hệ thống mà đóng dưới 20 năm BHXH thì có thể lựa chọn nhận trợ cấp hàng tháng nếu không muốn rút một lần. Mức hưởng được tính toán trên số năm đóng và nền tiền lương đóng mỗi tháng.

Một số chuyên gia đánh giá, cả hai phương án đều có ưu điểm và nhược điểm. Với phương án giữ nguyên sẽ tạo cơ hội cho NLĐ khi họ rất khó khăn cần thiết rút số tiền đó. Tuy nhiên, về lâu dài NLĐ sẽ chịu thiệt khi không được hưởng lương hưu. Theo Bộ LĐ-TB&XH, cách này không thể hạn chế tình trạng rút BHXH một lần, tác động đến lưới an sinh, tạo áp lực lên ngân sách chi trợ cấp hưu trí.

Với phương án cho NLĐ rút một lần song tối đa không quá 50% tổng thời gian đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất: Cách này giảm được số tiền chi trả ban đầu cho quỹ BHXH và NLĐ khi rất khó khăn vẫn rút được 50% để giải quyết vấn đề trước mắt, còn lại 50% bổ sung khi về già. Và trong quá trình phát triển, nếu có điều kiện, NLĐ tiếp tục đóng thêm vào để khi về hưu vẫn có thu nhập lương hưu cao hơn.

Đến hết năm 2022, cả nước có hơn 17 triệu người tham gia BHXH, độ bao phủ mới đạt 38% lực lượng lao động trong độ tuổi và còn khoảng 28,4 triệu người chưa vào hệ thống. Mục tiêu đến năm 2030 có khoảng 60% theo tinh thần Nghị quyết 28 của Trung ương là thách thức lớn nếu không có những thay đổi căn cơ trong chính sách BHXH.

Độ bao phủ BHXH tăng chậm trong khi số người về một cục lại tăng, bình quân cứ hai người vào hệ thống thì một người rời đi. Bộ LĐ-TB&XH thống kê, giai đoạn 2016-2020 bình quân mỗi năm gần 750.000 lao động hưởng BHXH một lần. Khoảng 10% lao động rút một lần có thời gian đóng BHXH từ đủ 10 năm trở lên.

TP. HCM: Xếp hàng từ 5 giờ sáng để rút BHXH một lần TP. HCM: Xếp hàng từ 5 giờ sáng để rút BHXH một lần

Nhiều người lao động TP. HCM dậy từ 5 giờ sáng đến cơ quan Bảo hiểm xã hội (BHXH) xếp hàng để làm thủ tục ...

Rút BHXH một lần có phải là nhu cầu chính đáng của công nhân? Rút BHXH một lần có phải là nhu cầu chính đáng của công nhân?

Trong quý 1/2022, cả nước có trên 208.000 người rút BHXH một lần, tăng 1% so với cùng kỳ năm trước. Riêng tại Thành phố ...

895.500 người rút BHXH một lần trong năm 2022 895.500 người rút BHXH một lần trong năm 2022

Trung bình mỗi năm có trên 800.000 người rút BHXH một lần. Số người hưởng BHXH một lần ước tính trong năm 2022 là 895.500 ...

Tin mới hơn

Người lao động điêu đứng vì vay tín chấp cho bệnh viện

Người lao động điêu đứng vì vay tín chấp cho bệnh viện

Vừa qua, Công đoàn cơ sở (CĐCS) Bệnh viện Đa khoa Hạnh Phúc - An Giang đã có đơn gửi các cơ quan chức năng tỉnh An Giang về việc bảo vệ quyền lợi người lao động tại bệnh viện này.
Trung tâm chờ chỉ đạo từ Sở Y tế, Sở thì chờ báo cáo của Trung tâm

Trung tâm chờ chỉ đạo từ Sở Y tế, Sở thì chờ báo cáo của Trung tâm

Bác sĩ Lê Khắc Thu - Trưởng khoa Khám bệnh, Trung tâm Y tế (TTYT) huyện Phú Lộc, tỉnh Thừa Thiên Huế, đang rơi vào tình thế "tiến thoái lưỡng nan" khi sau thời gian điều trị bệnh, ông chưa được bố trí công việc trở lại.
Trung tâm Y tế huyện Phú Lộc chưa xử lý đơn xin đi làm trở lại của bác sĩ Lê Khắc Thu

Trung tâm Y tế huyện Phú Lộc chưa xử lý đơn xin đi làm trở lại của bác sĩ Lê Khắc Thu

Dù bác sĩ Lê Khắc Thu đã gửi đơn trình báo về việc đi làm trở lại hơn 2 tuần qua, tới nay lãnh đạo Trung tâm Y tế huyện Phú Lộc (tỉnh Thừa Thiên Huế) vẫn chưa phản hồi, bố trí công việc cụ thể.

Tin tức khác

Vụ Phòng khám Timec nợ lương: Người lao động kiện doanh nghiệp đòi quyền lợi

Vụ Phòng khám Timec nợ lương: Người lao động kiện doanh nghiệp đòi quyền lợi

Nhiều lần người lao động yêu cầu được ký hợp đồng lao động, nhưng công ty vẫn phớt lờ. Nghiêm trọng hơn, công ty còn nợ lương người lao động kéo dài nhiều tháng khiến cuộc sống của họ vô cùng khốn đốn…
Vụ tranh chấp lao động tại Công ty Outcubator Việt Nam: Thỏa thuận bất thành vì sao?

Vụ tranh chấp lao động tại Công ty Outcubator Việt Nam: Thỏa thuận bất thành vì sao?

Mặc dù cơ quan chức năng vào cuộc trong vụ tranh chấp lao động tại Công ty TNHH Outcubator Việt Nam, yêu cầu doanh nghiệp đối thoại và giải quyết quyền lợi của người lao động nhưng việc thỏa thuận giữa hai bên đi vào bế tắc.
Phòng khám Timec nợ lương, người lao động khốn đốn

Phòng khám Timec nợ lương, người lao động khốn đốn

Nữ lao động là trụ cột chính trong gia đình, việc bị nợ lương đã khiến cuộc sống của cô lâm vào cảnh túng quẫn.
Phòng LĐ-TB&XH quận Tây Hồ làm việc với đại diện Công ty Outcubator Việt Nam

Phòng LĐ-TB&XH quận Tây Hồ làm việc với đại diện Công ty Outcubator Việt Nam

Sáng nay (15/11), đại diện Công ty TNHH Outcubator Việt Nam đã tới làm việc với Phòng Lao động – Thương binh và Xã hội quận Tây Hồ (Hà Nội) về vụ tranh chấp lao động xảy ra tại công ty này.
Vụ điều động bác sĩ ở Thừa Thiên Huế: Bác sĩ Lê Khắc Thu có “đủ sức khỏe để làm việc”?

Vụ điều động bác sĩ ở Thừa Thiên Huế: Bác sĩ Lê Khắc Thu có “đủ sức khỏe để làm việc”?

Sở Y tế tỉnh Thừa Thiên Huế khẳng định bác sĩ Lê Khắc Thu có đủ sức khỏe để làm việc. Tuy nhiên, thực tế chứng minh điều ngược lại.
Bị nợ lương thử việc, nam công nhân phải vay lãi ngày chăm con ốm

Bị nợ lương thử việc, nam công nhân phải vay lãi ngày chăm con ốm

Kết thúc thời gian thử việc 1 tháng vào ngày 30/8, nhưng hơn 2 tháng sau, anh T. (Thanh Oai, Hà Nội) mới được thanh toán lương sau nhiều lần đòi quyền lợi.
Xem thêm